Kraamzorg voor een stilgeboren baby

Kennismaking

Op 30 maart gaat mijn telefoon over. Ik neem op. Aan de andere kant van de lijn wordt mij gevraagd of ik wil gaan kramen bij een stilgeboren baby. Natuurlijk wil ik dat! Het zal geen makkelijke week worden, een zware zelfs, maar het wordt ook een week waarin ik veel voor de ouders kan betekenen.

Het is het eerste kindje van de ouders bij wie ik kraamzorg ga verlenen. Ze komen uit India. Papa werkt voor een bedrijf dat is gevestigd in India. Vanwege zijn baan is hij nu in Nederland werkzaam, maar soms moet hij ook naar Amerika reizen. Ze spreken alleen Engels en Hindi. Engels? Normaal geen probleem voor mij, onder andere omstandigheden. Maar bij een stilgeboren baby is er behoefte aan andere voorlichting, uitleg en ondersteuning dan bij bijvoorbeeld een huilende baby.

Vrienden van de ouders, waaronder een vrouw die zelf zwanger was, hebben alle babyspullen opgeruimd en meegenomen voor het gezin. Ze dachten dat dit zou helpen zodat ze niet steeds aan de baby hoefden te denken. Slik! dit doet pijn.

Voorzichtig vraag ik of de baby al een naam heeft. Deze was namelijk op het moment van mijn komst nog niet bekend. Mama en papa vertellen mij dat ze haar (het is een meisje) geen naam zullen geven, omdat ze denken dat deze naam misschien aan een ander kindje wordt gegeven, aan een volgende baby. ‘Want ze komt terug! Dat is iets waar we zeker van zijn,’ zeggen beide ouders. ‘Ze zal reïncarneren.’ Verder vertellen ze dat ze al afscheid hebben genomen van de baby voordat ze naar een ander ziekenhuis werden gebracht voor de obductie. Mijn hart breekt!

Aandenken

Uit ervaring weet ik dat het soms pijnlijk is om je baby een naam te geven, omdat het dan veel persoonlijker wordt. Maar dit is zo belangrijk voor het verwerkingsproces en om het later een plek te kunnen geven. De uitvaart ondernemer regelt op verzoek van de ouders de volledige uitvaart en doet de aangifte voor hen. Voor het afscheid zijn er foto's genomen door de stichting “Make A Memory”.

Voorzichtig vraag ik aan mama en papa of ze willen dat ik namens hen aanwezig zal zijn bij de uitvaart. Zodat ik alles op camera kan vastleggen voor hun familie en voor later. Ik kom daarna met allerlei suggesties. Misschien willen ze thuis een kleine ceremonie houden, alleen met z'n tweeën of met hun vrienden die hen eerder hebben geholpen? Een ceremonie met wierook of bloemen? Of wat gebruikelijk is India? Dat vinden ze meteen een heel mooi idee.

Later die middag, na het ophalen van vele herinneringen aan de mooie zwangerschap, vraag ik of ze ook een aandenken willen hebben. Bijvoorbeeld een moeder-dochter armbandje. Ook hier reageert mama heel blij op! Wanneer ze beiden even proberen te slapen, ga ik op zoek naar iets dat snel geregeld kan worden. Ik merk dat beide ouders anders in dit proces zitten. Hopelijk kunnen ze samen hun weg hierin vinden en elkaar steunen, in plaats van elkaar te verliezen

De volgende dag gaan we verder met de voorbereidingen voor de uitvaart. En wat blijkt? De uitvaartondernemer is voortvarend te werk gegaan. Hij heeft informatie verzameld over de kosten van de uitvaart en mogelijke locaties. Tijdens zijn zoektocht heeft hij ook steeds gevraagd of de ouders mee mogen naar de crematieoven. Dit deelt hij nu alleen nog met mij. Eerder had ik al met de uitvaartondernemer besproken dat ik twijfelde of de moeder zelf bij de uitvaart aanwezig wil zijn. In verband met reïncarnatie moet het lichaam verbrand worden, zodat de ziel verder kan gaan. In India is het dus belangrijk om hierbij aanwezig te zijn.

Ik vertel de ouders dat er ook assieraden en ashangers bestaan. Ook hier verdiep ik me in, samen met mama. Papa blijft wat op de achtergrond maar steunt zijn vrouw verder bij alles. Van het eten tot aan het toilet. Wanneer we later in de week de armbandjes bekijken en ook een paar zien met naamplaatjes of letters, komt de letter M naar voren.

Babynaam

Mijn hart maakt een klein sprongetje. Er is nagedacht om deze baby een naam te geven!
Ik leg aan de ouders uit dat ze de gekozen naam voor de baby kunnen bewaren voor de (eventuele) volgende baby, maar dat ze bijvoorbeeld ook een tweede naam aan het stilgeboren meisje kunnen geven. Bij deze woorden zie ik mama’s ogen vollopen.

Later die dag bestellen we de armbandjes in de kleur roze, een kleur die mama graag wil, met twee hartjes die met elkaar verbonden zijn. Mama en papa vertellen dan dat ze allebei een armbandje willen met de naam van de baby. Nu lopen mijn ogen vol! Wat een bijzonder moment is dit. En hoe speciaal is het dat ik daarbij aanwezig mag zijn.

Meera is de naam die op het naamplaatje van het armbandje van mama en papa zal staan. De tranen lopen nu over ieders wangen en ik kan even niets meer zeggen, omdat mijn keel dichtknijpt. Wat een mooi proces zie ik hier plaatsvinden. Het is bijna weer een geboorte, maar nu van de naam van de baby. Het bedrijf achter het Instagram-account dat de armbandjes maakt, geeft als tip om op de binnenkant van de naamplaatjes de geboortedag te zetten. Klein dilemma: de sterfdag en de geboortedag zijn twee verschillende dagen. Welke gaan ze doen? Meera is gestorven op de 27e in mama’s buik, maar geboren op de 29e. Het wordt de sterfdag.

Ook wordt nu duidelijk dat beide ouders aanwezig willen zijn bij de uitvaart én bij de crematieoven. Ze willen dat ik alles vastleg. Van de kleine ceremonie tot het omdoen van de armbandjes bij Meera en mama wanneer ze bij de crematieoven aankomen. Vreemd genoeg voel ik me vereerd dat ik dit voor deze lieve mensen mag doen, omdat ze helemaal geen familie hier in Nederland hebben.

Afscheid

Zoals al gezegd, had de uitvaartondernemer al geregeld dat beide ouders mee mochten naar de ruimte met de crematieoven als ze van gedachten zouden veranderen. Via een oud-collega, die na haar werkdag als kraamverzorgende naar de uitvaart is gegaan en die ik in verband met mijn schoonmoeders situatie vaak aan de lijn had, kreeg ik de tip om contact te zoeken met stichting ‘Félice’. Hier zouden we een donatie kunnen aanvragen voor uitvaartbloemen. De ouders waren blij met deze tip en zijn samen langs een bloemist in de buurt gegaan om een mooi stuk uit te kiezen.

Op de dag van de uitvaart haal ik mama en papa op van huis. Vanaf huis begeleid ik ze naar het uitvaartcentrum, omdat ik de weg weet. Dit kan voor ouders ook best onbekend en emotioneel aanvoelen.

Daar aangekomen neemt de uitvaartondernemer ons mee naar de ‘vlinderkamer’. Deze is speciaal voor stilgeboren baby’s en kleine kindjes. In de kamer staat een klein kistje onder een mooie blauwe hemel met allemaal vlinders erop. Mama aait Meera zo liefdevol over haar hoofdje en handjes, terwijl papa zijn arm om zijn vrouw heen slaat om haar te troosten. Zo staan ze een tijdje bij het kistje, samen te huilen en te praten tegen Meera. Ik maak stilletjes overal foto’s van. Ik doe mijn best om zo min mogelijk dit mooie maar toch kwetsbare moment te verstoren en te vereeuwigen op camera.

Nadat mama het armbandje heeft omgedaan bij Meera, en papa het armbandje omdoet bij mama, wordt er ingebeld naar de familie in India. Trots laten ze Meera op camera zien aan de familie. Er wordt samen gehuild, gepraat en gebeden. Nadat de familie ook afscheid genomen heeft, is het tijd om het kistje te sluiten. Daarna tilt papa het kistje naar de crematieoven en is het echt tijd om afscheid te nemen van Meera. De ovendeuren gaan open en het kleine kistje schuift naar binnen.

Thuis aangekomen praten we nog na en doe ik de allerlaatste controles. We spreken af om over paar weken, na de uitvaart van mijn schoonmoeder, samen de foto’s te bekijken die genomen zijn door ‘Make a Memory’ als afsluiting van deze bijzondere week.

Deel deze pagina